به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی مازندران، نشست هم‌اندیشی اساتید علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی استان با هدف ارائه‌ی راهکارهای توسعه‌ی کتابخانه‌های عمومی، طی حضور سجاد محمدیان، مدیرکل دفتر پژوهش‌وآموزش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛ سکینه‌خاتون مهدیان‌پور، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان؛ افشین موسوی‌چلک، موسیٰ یمین‌فیروز، سیّدرسول تودار، میترا قیاسی و هاجر زارعی، اساتید علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی مازندران؛ معاون امور کتابخانه‌ها و همکاران ستادی اداره‌کل کتابخانه‌های استان و رئیس اداره‌ی کتابخانه‌های عمومی نوشهر، صبح امروز (چهارشنبه، 29 آذر 1402) در کتابخانه‌ی عمومی صاحب‌الزّمان(عج) برگزار شد.

مدیرکل دفتر پژوهش‌وآموزش نهاد طی نشست هم‌اندیشی از اقدامات این بخش برای ارتقای دانش و توسعه‌ی کتابخانه‌های عمومی بیان کرد: برگزاری 5 وبینار علمیِ بین‌المللی در این ماه ویژه‌ی کتابخانه‌های عمومی و علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی و سخنرانی اساتید مرتبط از سایر کشورها، گفت‌وگوهای علمی زیاد به‌همراه 6 نشست اساتید با دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و گفت‌وگوهای صورت‌گرفته با گروه‌های علمی دانشگاهی، ناظر بر این امر هستند که ما درصدد رفع مشکلات موجود پیشرفت کتابخانه‌های عمومی از طریق پژوهش‌های انجام‌شده هستیم و در مرحله‌ی تعریف کار به‌سر می‌بریم؛ شایان ذکر است پژوهش‌وآموزش زمانی می‌توانند نتیجه‌بخش باشند که پی آنها، کاری یا اقدامی مفید، تعریف و اجرا شود.

مدیرکل پژوهش نهاد با اشاره به بازدیدهای کشورهای خارجی نظیر برزیل، آفریقای جنوبی، هند، روسیه و ترکیه از کتابخانه‌های عمومی ایران تصریح کرد: زمانی که کشورهای نامبرده فعالیت‌های متفاوت کودکان و خدمات متنوّع بخش کودک را مشاهده کردند، تعجّب کردند و گفتند که این فعّالیتها را در کتابخانه‌هایمان نداریم. اینها و اتفاقات خوب دیگر موجب‌شده که کتابخانه‌های عمومی ایران بخوبی دیده شوند و ما حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشیم.

مدیرکل آموزش نهاد با ذکر این نکته، چیزی که در تعالیم دانشگاهی برای کتابخانه‌ها نیاز داریم، طراحی خدمت است، افزود: وجود دروسی که برای رفع مشکلات کتابخانه‌ای مؤثر و عملی واقع شوند، نظیر سازماندهی یا رده‌بندی مؤثر بخش ادبیات داستانی زبان فارسی؛ تدوین استانداردهای مجموعه‌سازی کتابخانه‌ها، سیاست‌گذاری عمومی و مدیریت کتابخانه‌ها؛ تقویت مهارت مرورنویسی یا نگارش محتوای مروری دانشجویان علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی و تدوین مدل مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی (توجّه به بحث جمعیت‌شناسی مناطق جهت احداث کتابخانه‌ها و شناخت گروه‌های سنّی آن مناطق، شاخص مهم مکان‌یابی به‌شمار می‌آیند) از جمله مواردی هستند که دانشگاه‌ها باید مُجدّانه به آنها بپردازند.

وی خلالِ بحث استانداردهای مجموعه‌سازی کتابخانه‌های عمومی تشریح کرد: استانداردهایی که از زمان شروع آموزش کتابداری برای این زمینه وجود دارند، متأسفانه حاصل نگاه ترجمه بوده و در کشور به آنها پرداخته نشده است. کارهای ترجمه قابل اجرا نیستند؛ توضیح اینکه استانداردهای ترجمه‌شده حاوی زبان اصلی انگلیسی هستند و یادآور این موضوعند هر سال، بالغ بر یک‌میلیون کتاب به زبان انگلیسی در کشورهایی مانند استرالیا، کانادا و غیره که استاندارهای مجموعه‌سازی را تعیین و منتشر می‌کنند، چاپ می‌شوند اما برای زبان فارسی این‌گونه نیست و چاپ اول کتاب فارسی در تیراژ بسیار محدود و کم اتفاق می‌افتد و نمی‌توانیم بر مبنای استانداردهای خارجی، کتابخانه‌های خود را تجهیز کرده یا خدمات کتابخانه‌ای تعریف کنیم. استانداردهای مجموعه‌سازی یا خدمات کتابخانه‌ای می‌بایست براساس زبان معیار یا زبان ملّی تعیین شوند نه بر مبنای ترجمه‌ی زبانهای خارجی و ما باید با کمک هم، استانداردهای موردنیاز کتابخانه‌های کشورمان را ایجاد کنیم. برای تحقق این امر، به انجمن کتابداری ایران پیشنهاد کردیم که استاندارد کتابخانه‌های عمومی ایران را تدوین کنند.

محمدیان به آموزش کارکنان کتابخانه‌های عمومی اشاره کرد: برای آموزش کتابداران و دانشجویان حرفه‌ی کتابداری، طی مکاتبه‌های مختلف با وزارت علوم‌وتحقیقات، دانشگاه‌های تهران، علّامه‌طباطبایی تهران و تبریز این موضوع را مطرح کردیم که باید سرفصل‌های ارشد کتابداری عمومی را عوض کنیم بطوریکه طی آموزش سرفصل‌های جدید، افراد بتوانند در کتابخانه‌های عمومی بهتر و مؤثرتر خدمات ارائه دهند و حتّیٰ به وزارت علوم‌وتحقیقات مکاتبه کردیم که برای سالهای آینده امکان بورس دانشجویان این حرفه را فراهم کنیم.

مدیرکل دفتر پژوهش‌و‌آموزش نهاد از مبحث سرانه‌ی خواندن یاد کرد و گفت: در حال حاضر کل جهان بر روی عادت‌های خواندن متمرکز شده‌اند و دیگر شاخص سرانه‌ی مطالعه به‌چشم نمی‌آید چراکه مطالعه برای یادگیری بوده اما خواندن برای لذّت بکار می‌رود و همه‌ی اینها تعالیم یا اقداماتی است که باید از سوی دانشگاه‌ها شکل بگیرد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان ضمن تقدیر از حضور مدیرکل دفتر پژوهش‌وآموزش نهاد و اساتید علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی در نشست مَساعی و هم‌اندیشی مربوط به کتابخانه‌های مازندران، یاد شهیدان و امام شهدا را گرامی داشت و بیان کرد: مقاومتی را که امروز، مردم غزه ثابت کردند، و نشان دادند می‌توانند پای آرمانهای خود بایستند، ارج می‌نهیم و امیدواریم هرچه زودتر این مقاومت بواسطه اتحادی که بین مسلمانان و مردم جهان بر اثر وقایع غزه ایجاد‌شده، به‌نتیجه برسد و رژیم صهیونیستی از روی زمین برداشته شود.

مهدیان‌پور با یادآوری تعریف 60 نوع خدمت برای کتابخانه‌های مرکزی بیان کرد: 3800باب کتابخانه در سطح کشور فعالیت می‌کنند که ازاین‌میان، بواسطه‌ی کتابخانه‌های مرکزی مراکز استانها، خدماتی بیش از آنچه که یک کتابخانه‌ی معمولی انجام می‌دهد، به اقشار مختلف جامعه کودک، نوجوان، جوان و میانسال قابل ارائه هستند.

وی ادامه داد: از آنجائی‌که می‌بایست تعامل و ارتباطی بین ما به‌عنوان مجریان و دانشگاه وجود داشته باشد، لذا این نشست هم‌اندیشی را برنامه‌ریزی کردیم تا ضمن حضور اساتید علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی، فاصله‌ی علم‌ودانش این رشته را با حوزه‌ی اجرا کم کنیم، یعنی قصد داریم در راستای تحقق اهداف عالی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، فعالیت‌های علمی اساتید دانشگاه و خروجی این نشست را برای توسعه و پیشرفت کتابخانه‌های عمومی مازندران به‌کار بگیریم و خدمات مؤثرتر ارائه دهیم.

مدیرکل کتابخانه‌ها در بیان تعداد منابع اطلاعاتی موجود کتابخانه‌های عمومی استان تشریح کرد: این منابع میزانشان به نسبت جمعیت 3میلیون و دویست هزارنفر جمعیت مازندران بسیار کم است و باید جهت افزایش تعداد آنها، تلاش وافری داشته باشیم اما همین امر حاوی نکته‌ی مهمی هست و آن، ارتقای کیفی منابع در راستای افزایش جذب اعضای کتابخانه است بطوریکه طی روند افزونی منابع اطلاعاتی، عناوینی انتخاب شوند که فراوانی مراجعه‌ی اقشار مختلف جامعه به کتابخانه‌ها را در پی داشته باشند. 

وی به شاخص‌های مهم کتابخانه اشاره کرد و افزود: اعضای کتابخانه و امانت منابع اطلاعاتی دو شاخص مهم کتابخانه‌های عمومی هستند. این روزها مبحث مطالعه‌ی کتاب در کتابخانه‌های عمومی به سمت خواندن کشیده شده و منجر به ایجاد شاخص جدید سرانه‌ی خواندن کنار سرانه‌ی مطالعه گشته که این دو، مقوله‌های جدا از هم محسوب می‌شوند و ما باید برای مقوله‌ی افزایش سرانه‌ی خواندن تلاش کنیم چراکه محور فعالیتهای کتابخانه‌ها، کتابخوانی و ترویج خواندن است.

گفتنی است اساتید حاضر طی نشست هم‌اندیشی پیرامون روزآمدسازی کتابخانه‌ها، اقدام برای تولید محتوای کوتاه، برگزاری همایش، اهمیت کتابخانه‌ی عمومی برای جامعه و پیشرفت تکنولوژی در علم اطلاعات‌ودانش‌شناسی به بحث و تبادل‌نظر پرداختند.

در پایان از کتابخانه‌ی های عمومی برادران لُر و صاحب‌الزّمان(عج) نوشهر بازدید شد.